gluten
Alles over gluten
Wat zijn gluten eigenlijk? Gluten zijn een onderdeel van het eiwit dat in verschillende granen zoals tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut voorkomt. Ze zijn oplosbaar in water en dienen, opgeslagen in de graankorrel, als reservevoedsel voor de plant. Gluten worden onderverdeeld in twee groepen eiwitten: gliadines en glutenines. Mensen die geen gluten verdragen, reageren alleen op de gliadines.
Alles over gerst
Gerst is de oudste graansoort ter wereld. Zonder gerst zouden we tegenwoordig geen whiskey of bier hebben. Ontkiemende gerst, ook wel gerstmout genoemd, is namelijk de belangrijkste grondstof voor deze alcoholische dranken.
Spelt en gluten
Is speltbrood glutenvrij? Regelmatig wordt gedacht dat speltbrood geschikt is voor mensen met een tarweallergie. Dit is helaas niet het geval. Omdat spelt verwant is aan reguliere tarwe en sterke overeenkomsten in eigenschappen vertoont, is deze graansoort niet geschikt voor mensen met bijvoorbeeld coeliakie.
Gluten; wat zijn dat?
Gluten vormen een onderdeel van het eiwit in graansoorten als tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Ook meel, bloem of moutmeel van deze granen bevatten gluten. Ze komen dus in vrijwel alle reguliere bakkerijproducten voor. Gluten Gluten zijn een belangrijk onderdeel van grondstoffen in het broodbakproces, omdat zij zorgen voor de luchtige structuur van brood. Als er geen gluten in het brooddeeg zouden zitten, zou het brood niet veel groter worden dan een cake. Sommige bakkers kunnen glutenvrij produceren met graansoorten als boekweit, rijst, quinoa, gierst, amaranth (kiwicha), teff, tapioca, sorghum, maïs, sojameel, kastanjemeel of kikkererwtenmail. Toch moet hierbij altijd bijzonder goed worden opgelet. Meel van glutenvrije granen kan namelijk tijdens de productie of verwerking ervan verontreinigd zijn met tarwe.
Soorten allergenen
Allergenen zijn in te delen in drie categorieën: inhalatieallergenen, contactallergenen en voedselallergenen. Er bestaan inhalatieallergenen, die het lichaam binnenkomen via inademing. Denk hierbij aan stuifmeelpollen of uitwerpselen van huisstofmijt.
Verteerbaarheid van spelt
Spelt en tarwe zijn broertjes van elkaar. Ze behoren allebei tot de graanfamilie en lijken veel op elkaar. Toch krijgen sommige mensen van tarwebrood darmklachten en van speltbrood niet. Dat heeft te maken met de samenstelling van gluten. Gluten is een eiwit dat voorkomt is granen als tarwe, rogge, gerst en spelt. Mede door deze gluten krijgt een brood zijn volume en structuur. Zonder gluten zou het een platte cake worden.
Alles over rogge
Rogge is sinds de Middeleeuwen een belangrijke grondstof voor ons dagelijks brood. Het graan wist zich een plek in Europa te verwerven doordat het vanwege zijn robuustheid prima kan groeien waar andere granen niet groeien.
Alles over quinoa
Ruim vijfduizend jaar geleden was quinoa de basis-voeding van Inca’s. De inwoners van het hooggebergte van de Zuid-Amerikaanse Andes beschouwden quinoa als heilig voedsel, als een geschenk van God. Zij noemden quinoa ‘La Chisiya Mama’, de moeder aller granen.
Alles over mais
In Europa telen wij uitsluitend mais met gele korrels. In Zuid-Amerika is de verscheidenheid op het gebied van mais vele malen groter. Je vindt hier vanuit de oude cultuur van de Maya’s maissoorten in allerhande -kleuren: van oranje tot donkerrood, blauw, violet en zelfs zwart. In Nederland consumeren we deze soorten niet, maar gebruiken het wel als siermais.
…een tijgerbrood zijn naam dankt aan zijn bovenste korst?
Deze heeft wel wat weg van een tijgervel. In werkelijkheid lijkt het patroon overigens meer op dat van een luipaardvel. De bakker bakt tijgerbrood in een witte, lichtbruine en volkoren variant. Zodra het deegstuk bijna volledig is gerezen, wordt er een dun laagje pap op het deeg aangebracht. Dit is meestal van rijstebloem gemaakt. Doordat rijstebloem geen gluten bevat, rekt het niet mee met het deeg tijdens het rijzen. Hierdoor gaat het laagje tijgerpap scheuren en ontstaat de karakteristieke, krokante korst. De mate van scheuren kan worden geregeld door de dikte van de pap.
