Category Archives: Wist je dat…
Wist je dat een gewoon sneetje brood maar 1 gram vet bevat? Dat roomboter gezonder is dan margarine? En dat je speculaas nooit bij andere koekjes in de trommel moet bewaren? Deel interessante weetjes met klanten.
…vaderdag al sinds 1909 in Amerika wordt gevierd?
De dag is geïntroduceerd door Sonora Smart Dodd uit de staat Washington. Zij wilde haar vader, William Jackson Smart, bedanken voor alles wat hij voor haar en haar broers en zussen had gedaan. Jackson Smart was een veteraan uit de Amerikaanse Burgeroorlog en weduwnaar sinds zijn vrouw in het kraambed van hun zesde kind overleed. Hij hertrouwde niet, maar voedde zijn zes kinderen alleen op. Op volwassen leeftijd realiseerde Sonora zich hoe zwaar dit moet zijn geweest. Zij wilde de kracht en het doorzettingsvermogen van haar vader onder de aandacht brengen. Op 19 juni 1909 vond in de staat Washington de eerste Vaderdag plaats. Het duurde echter tot 1972 voordat de dag in Amerika officieel is erkend als feestdag. Eerder wilde het Amerikaanse congres, dat geheel uit mannen bestond, niets doorvoeren dat mannen zodanig in het zonnetje zette.
…iedere graansoort zijn eigen kenmerken heeft?
Voor alle soorten granen geldt dat ze veel zetmeel, dus koolhydraten, bevatten. Daarnaast leveren ze eiwitten, vitamines, mineralen en voedingsvezel. Van elke graansoort en van heel veel gedroogde zaden of pitten kan meel voor brood worden gemaakt. De meest voorkomende meelsoort is die van tarwe. Maar er wordt ook meel gemalen van bijvoorbeeld gerst, haver, rogge, maïs en spelt. Deze soorten gebruikt je bakker vaak om meergranenbrood van te bakken.
…er steeds meer baktarwe van onze eigen bodem komt?
Tarwe is de meest voorkomende graansoort die we in Nederland verbouwen. Omdat deze veelal een laag eiwitgehalte heeft, is Nederlandse tarwe niet snel bakwaardig. Daarom wordt de meeste tarwe die in Nederland wordt verbouwd, gebruikt als veevoer. Toch slaan steeds meer bakkers en boeren de handen ineen om van lokaal graan brood te bakken. Met veel zorg en aandacht wordt de kwaliteit van Nederlandse tarwe steeds verder verbeterd. Liefst wordt hierbij ook de plaatselijke molenaar betrokken. Zo legt het gewas een zo kort mogelijke weg af voordat het als boterham op je bord ligt. Lekker en duurzaam tegelijk!
…graan de verzamelnaam is voor de zaden van grassen?
Tarwe is een graan, maar dat geldt ook voor bijvoorbeeld rijst, gerst, haver en rogge. Van granen worden graanproducten gemaakt zoals bloem, couscous, pasta en natuurlijk brood. Volkoren graanproducten zijn in iedere vorm het meest gezond.
…de kiem en de zemel de meeste voedingsstoffen bevatten?
De kiem en de zemel van een graankorrel bevatten de meeste voedingsstoffen. Omdat volkorenbrood is gemaakt van de hele graankorrel, bevat het dus alle goede voedingsstoffen die de graankorrel te bieden heeft. Het maakt daarbij niet uit of het een brood is van tarwe, spelt, rogge of een andere graansoort. En ook niet of het brood gemaakt is met gist of met desem. Het gaat erom dat het volkoren is!
…het kaf van graan meestal oneetbaar is?
Om de hele graankorrel heen zit een omhulsel, dat bestaat uit de verwelkte blaadjes van de graanbloemen. Dit is het kaf. Bij de meerderheid van de granen is het kaf oneetbaar. Het kaf wordt van het koren gescheiden door de graankorrels krachtig over elkaar te wrijven. Dit noemen we het doppen of pellen van graan. Vroeger werd het kaf handmatig van het koren gescheiden, bijvoorbeeld door het graan in een platte mand (een wan) te leggen en vervolgens omhoog te gooien. Door de beweging kwam het kaf dan los van het koren. Wie "het kaf van het koren scheidt", scheidt waardevolle zaken van waardeloze, of het goede van het kwade. De uitdrukking verwijst dus naar de (akker)landbouw.
…het molenaarsambacht immaterieel cultureel erfgoed is?
Het Molenaarsambacht is door Unesco op 7 december 2017 op de lijst immaterieel cultureel erfgoed geplaatst. Vroeger vervulde een molen een sociale functie. Een molenaar voorzag bakkers van meel en boeren van veevoer. Ook brachten mensen regelmatig zakjes zelfgeraapte graankorrels, die bij het oogsten van de halmen op de grond waren gevallen, om deze te laten malen. De molen was zodoende een plek waar mensen elkaar ontmoetten en de laatste nieuwtjes deelden. Eigenlijk zoals het nu in een bakkerswinkel gaat!
…het recept voor ijs oorspronkelijk uit China komt?
Er zijn veel verhalen in omloop over het ontstaan van ambachtelijk ijs. Een van de meest aannemelijke verhalen vertelt hoe Marco Polo het recept voor de voorloper van ons hedendaagse ijs tijdens één van zijn reizen vanuit China heeft meegenomen naar Italië. In de dertiende eeuw kwam de bekende ontdekkingsreiziger in China in aanraking met een mengsel van ijs en siroop. Chinezen hadden ontdekt dat het vriespunt daalt wanneer zout en water met elkaar worden gemengd. In een pot, die in ijs met zout stond, werd fruitsap of honing met sneeuw gedaan. Dit bevroor en het eerste sorbetijs was geboren.
…de allereerste ijssalon van Europa in Parijs stond?
Hij werd in 1670 geopend door een Siciliaan: Francesco Procopio dei Coltelli. En deze Franse ijssalon bestaat nog steeds! Hoewel Il Procope nu een restaurant is, kun je er nog altijd een ijsje bestellen. In Il Procope konden voor het eerst ‘gewone’ mensen kennismaken met ijs. Maar onder Francesco’s klanten zouden zich ook beroemdheden als Benjamin Franklin en Victor Hugo hebben bevonden.
…ijs aanvankelijk een luxe lekkernij was?
Halverwege de achttiende eeuw namen Europese immigranten het inmiddels populaire ijsje mee naar de Verenigde Staten. Nog altijd was ijs echter vooral voor de rijkere lagen van de bevolking, omdat het vrij duur was om ijs te maken en koel te houden. Door de ontwikkelingen in de Industriële Revolutie ontstond halverwege de negentiende eeuw de mogelijkheid om ijs veel gemakkelijker en goedkoper koel te houden. Vanaf dat moment was ijs ook voor het ‘gewone’ volk betaalbaar, waardoor de ijsindustrie opkwam. Er kwamen verschillende bedrijven die ijs gingen maken, waarbij de Amerikaan Jacob Russell in 1851 de eerste was die dat deed.
