Broodbeleg Wat doen we vandaag weer eens op de boterham? Qua gezondheid geldt: niet te dik beleggen en kiezen voor belegsoorten die relatief weinig calorieën, zout en verzadigd vet bevatten maar wel veel voedingsstoffen. Zo kunnen vleeswaren een bijdrage leveren aan de inname van B-vitamines, zink, ijzer en seleen en is appelstroop rijk aan ijzer. Kaas (bij voorkeur 20+ of 30+) levert calcium en vitamine B2. Margarine en halvarine bevatten veel onmisbare, gezonde onverzadigde vetzuren en ze zijn een belangrijke bron van vitamine D, een voedingsstof waar met name kinderen gemakkelijker een tekort van krijgen. Gebruik per snee brood ongeveer vijf gram margarine of halvarine. |
Brood als basis
Een goede basis van een gezond ontbijt is brood. Brood is namelijk een van de belangrijkste leveranciers van koolhydraten (zetmeel), voedingsvezel, ijzer, koper, magnesium en jodium. Ook is brood van belang voor de vitaminen en de seleen-, zink- en foliumzuurvoorziening. Verder blijkt dat brood weinig vet bevat. Kies bij voorkeur voor volkorenbrood of roggebrood. Dit kun je afwisselen met bruinbrood of meergranenbrood (op basis van meel).
Een goed ontbijt bevat volgens het Voedingscentrum graanproducten (brood of muesli), zachte (dieet)margarine of (dieet)halvarine, melk en melkproducten (bij voorkeur halfvolle en magere soorten), kaas (bij voorkeur 20+ of 30+) en magere vleeswaren en fruit. Door er iets bij te drinken, zorg je ervoor dat je darmen de voedingsvezels uit je ontbijt goed kunnen verwerken en begin je de dag met een goede vochtbalans. |
Jodium
Brood is ook belangrijk voor een voldoende jodiuminname. Daarmee onderscheidt brood zich van andere graanproducten, zoals muesli, die meestal geen jodium bevatten. Zeker 90% van de bakkers in Nederland gebruikt zout verrijkt met jodium bij het bakken van brood. Dit doen zij al sinds 1942 op verzoek van de Minister van Volksgezondheid. Deze wil hiermee voorkomen dat mensen een tekort aan jodium krijgen. Jodium zit namelijk van nature maar in heel weinig voedingsmiddelen die wij in Nederland gewend zijn om te eten. Alleen in zeevis en, in beperkte mate, eieren zit jodium.
De jodiumvoorziening heeft daarom extra aandacht. Bij een te lage jodiuminname kan vergroting van de schildklier (krop) ontstaan. Bij kinderen kan een tekort aan jodium zorgen voor groeiachterstand en een verminderd leervermogen.